Pompa ciepła - co to za urządzenie i jak działa?
Pompa ciepła to urządzenie, które wykorzystuje energię zakumulowaną w środowisku do produkcji ciepła, na potrzeby centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej.
Gruntowe pompy ciepła czerpią energię geotermalną i hydrotermalną, zakumulowaną w gruncie, wodach gruntowych i powierzchniowych zbiornikach wodnych.
Powietrzne pompy ciepła wykorzystują powietrze zewnętrzne, które nawet przy ujemnych temperaturach zawiera ciepło – ciepło to jest odbierane, podbijane i przekazywane do budynku.
Wentylacyjne pompy ciepła odzyskują energię zawartą w powietrzu wewnętrznym budynku, wykorzystując ją do ogrzewania i produkcji c.w.u.
Podstawowa zasada działania pompy ciepła polega na tym, aby pobrać energię cieplną o niskim poziomie temperatury, a następnie poprzez dostarczenie energii mechanicznej (sprężarka), doprowadzić ją do poziomu wysokiej temperatury użytkowej. W ten sposób możliwe jest wykorzystanie energii cieplnej z otoczenia (powietrze, grunt, woda), przy niewielkim 20% udziale energii elektrycznej potrzebnej głównie do napędu sprężarki.
Pompa ciepła a ekologia
Pompa ciepła to najbardziej ekologiczne urządzenie które możemy wykorzystać na potrzeby ogrzewania i chłodzenia budynku. Dlaczego?
Po pierwsze, aż 80% energii grzewczej dostarczonej przez pompę ciepła stanowi darmowa energia z otoczenia (z odnawialnych źródeł energii), a tylko 20% to energia elektryczna potrzebna do napędu sprężarki i pomp obiegowych w pompie ciepła.
Po drugie niezależność – zmagazynowana energia słoneczna z powietrza, wody i gruntu jest, bez względu na wszelkie kryzysy energetyczne, zawsze ogólnodostępna, a dostęp do energii elektrycznej jest podstawowym warunkiem budowy domu. Montaż jednej pompy ciepła zamiast kotła gazowego pozwala zaoszczędzić aż 69% gazu.
Po trzecie w pompie ciepła nie mamy do czynienia z bezpośrednim spalaniem paliwa, a więc brak bezpośredniej emisji zanieczyszczeń do powietrza (redukcja o 75%) co przyczynia się do likwidacji problemu SMOGU w Polsce oraz powoduje zwiększenie udziału wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce (pompa ciepła w 80% korzysta z OZE), redukcję wydobycia paliw kopalnych i uniezależnienie się od rosyjskiego gazu.
Po czwarte trwałość i niska awaryjność, a więc długi cykl życia urządzenia – żywotność pomp ciepła określana jest miarą żywotności sprężarki i wynosi 15-25 lat, w zależności od rodzaju urządzenia i jakości wykonania instalacji.
Komfort, funkcjonalność (ogrzewanie i chłodzenie), niskie rachunki, estetyka i bezobsługowość dopełniają całości zagadnienia.
Jaki jest koszt ogrzewania pompą ciepła?
Przykładowo dla przeciętnego domu o powierzchni 150m2, zlokalizowanego w III strefie klimatycznej, zamieszkanego przez 4 osoby, o zapotrzebowaniu 40 W/m2 (standard zgodny z WT2021), wyposażonego w rekuperację oraz podłogowy system ogrzewania, rocznie zapłacimy od 2 632 do 3 024 zł w zależności od rodzaju i efektywności wybranej pompy ciepła.
Porównanie rocznych kosztów eksploatacji pomp ciepła NIBE z innymi źródłami ciepła
Dofinansowanie – czyli jak obniżyć koszt zakupu i instalacji pompy ciepła
Osoby zainteresowane zakupem i montażem pompy ciepła mogą skorzystać z dofinansowania, jakie oferują rządowe programy pomocowe lub odliczyć jej koszt od podstawy do opodatkowania.
Aktualnie w Polsce dostępnych jest kilka rządowych programów wsparcia inwestycji w pompy ciepła oraz inne działania termomodernizacyjne. Właściciel budynku istniejącego ogrzewanego starym kotłem stałopalnym, może sięgnąć po dotację w ramach programu Czyste Powietrze. Maksymalny poziom dofinansowania zależy od uzyskiwanych dochodów. Dotacja dla podstawowego poziomu dofinansowania oscyluje od 40 do 55% kosztów kwalifikowanych, dla podwyższonego poziomu dofinansowania od 70 do 85%, zaś dla najwyższego poziomu dofinansowania do 100%. W przypadku montażu samej pompy ciepła może to być kwota od 12 600 do 50 900 zł, w zależności od rodzaju i efektywności urządzenia oraz dochodów beneficjenta. Inwestor może również skorzystać z tzw. ulgi termomodernizacyjnej, w ramach której odliczy wydatki poniesione na działania termomodernizacyjne i zakup pompy ciepła (maksymalnie 53 000 zł) od podstawy opodatkowania. Z kolei osoby budujące lub planujące wybudować nowy dom, zachęcamy do skorzystania z programu Moje Ciepło, w ramach którego na pompę gruntową można uzyskać aż 21 000 zł, a na pompę powietrzną 7 000 zł.
Inwestując w pompę ciepła warto również rozważyć montaż instalacji fotowoltaicznej, która wyprodukuje energię elektryczną potrzebną do zasilania pompy ciepła, zmniejszając jednocześnie koszty eksploatacji urządzenia. W tym przypadku z pomocą przychodzi program Mój Prąd, z którego można uzyskać dofinansowanie m.in. na mikroinstalację fotowoltaiczną maksymalnie do 6 000 zł lub więcej w zależności od kompleksowości przedsięwzięcia. Nowością w piątej edycji programu Mój Prąd jest możliwość otrzymania dotacji na rozszerzenie zakresu rzeczowego programu o kolejne elementy, takie jak: gruntowe pompy ciepła (do 28 500 zł dofinansowania), powietrzne pompy ciepła (dofinansowanie do 19 400 zł) czy magazyn ciepła – bufor c.o., zasobnik c.w.u. (do 5 000 zł).
Pompy ciepła NIBE – najwyższe dotacje
Do uzyskania dofinansowania, urządzenia muszą posiadać kompletną dokumentację i spełniać określone wymogi techniczne. Wybierając pompy ciepła renomowanej marki NIBE możemy mieć pewność, że kryteria te zostaną spełnione. Ponadto możemy ubiegać się o najwyższy możliwy poziom dotacji, ponieważ gruntowe i powietrzne pompy ciepła NIBE posiadają najwyższe klasy efektywności A++ a nawet A+++ i plasują się w grupie pomp ciepła o podwyższonym standardzie efektywności energetycznej na liście ZUM (Zielonych Urządzeń i Materiałów), która powstała w celu ułatwienia urzędnikom oceny wniosków o dotację. Ze względu na tak wysoką efektywność pompa ciepła NIBE ułatwi również osiągnięcie wymaganego podwyższonego standardu energetycznego budynku, co jest wymogiem wsparcia w programie Moje Ciepło.
Szczegółowe informacje dotyczące rządowych programów dofinansowania odnajdziesz tutaj:
www.nibe.pl/wiedza/dotacje